KILROYs Favorites: Elises reis door Oezbekistan en Kirgizië

Waarom deze reis?

“Vreemd genoeg stond Oezbekistan al wel een tijdje op een bucketlist van reizen die ik nog wel een keer wilde maken, maar eigenlijk altijd voor onmogelijk had gehouden,” zegt Elise. “Volgens mij had ik er ooit bij Floortje Dessing wat van voorbij zien komen. Die bijzondere en blauwpaarse architectuur uit Oezbekistan sprak me erg aan.”

“Een collega in Utrecht had deze rondreis gemaakt en door haar werd ik nog enthousiaster. Toen ik ook nog een goede deal kon krijgen op de rondreis wist ik zeker dat ik moest gaan,” lacht Elise. “Dit is een kans om naar een land te reizen die je normaal niet zo snel zou kiezen.”

Ze vertelde een goede reisvriendin over haar plannen en die besloot met Elise mee te gaan. “Ik was hoe dan ook gegaan, maar dat zij mee wilde gaan vond ik wel erg gezellig,” vertelt ze.

“Vooraf heb ik het visum voor Oezbekistan via een visumbureau geregeld,” vertelt Elise, “Dit zou je misschien ook wel aan de grens kunnen doen, maar dat was me te onduidelijk en ik wilde het gewoon goed geregeld hebben.” Ze maakte op de terugweg nog een stop in Moskou. “Dat visum regelde ik gewoon rechtstreeks via de ambassade in Den Haag.” Voor Kirgizië hoef je geen visum voor te bereiden: die krijg je aan de grens.

Kirgizië & Oezbekistan als reisbestemming

Je hoort het niet vaak wanneer je aan iemand vraagt waar zijn volgende reis naartoe gaat: Kirgizië en Oezbekistan. Je kunt je er dan ook wellicht niet direct veel bij voorstellen. “Dit zijn ook geen landen waar je nou heel makkelijk op jezelf kunt backpacken,” zegt Elise, “In Oezbekistan heb je nog wel wat treinen en bussen en enkele andere toeristen.” Maar Kirgizië is een immens uitgestrekt land met weinig infrastructuur. Hier kom je echt voor de weidse natuur. “Ik zou het je niet aanraden hier zelf proberen te reizen. Zo’n overlandreis als die ik heb gemaakt maakt de beleving hier een stuk beter,” tipt ze.

“Er rijden in Kirgizië nauwelijks bussen en er zijn bijna geen steden of dorpen waar je kunt verblijven: je slaapt in de wilde natuur of in yurts bij de nomaden. Ze zijn hier geen toerisme gewend en ze spreken geen Engels, dus de communicatie gaat ook heel stroef,” legt Elise uit. “Dan is zo’n gids echt een uitkomst!”

Ze had zich voor vertrek niet gerealiseerd hoe moeilijk het is om aan cash te komen. “Ik had alleen de dollars meegenomen die voor de tour in de pot moesten,” vertelt Elise, “Maar toen ik midden in de nacht vanaf de luchthaven een taxi wilde nemen kon ik nergens geld halen. De ATM op de luchthaven was stuk en verder heb je ze nergens. Uiteindelijk heb ik de taxichauffeur maar mijn laatste euro’s gegeven. Daar heeft hij goed aan verdiend,” lacht ze.

Overlanden met Dragoman

De groepsreis die Elise maakte is een speciaal type reis die overlanding wordt genoemd. Een grote truck vertrekt met 1 of 2 gidsen c.q. chauffeurs vanuit plek A om na een aantal maanden uit te komen op plek B. Als reiziger kun je al die tijd mee of op kleiner deel aanhaken. Elise sloot aan bij een deel van de  route tussen Beijing en Istanbul die in totaal 105 dagen (!!) duurt.

“Onze driver-guides, zoals ze dat noemen, waren een Britse en een Nederlandse man. Onderweg stapten er lokale gidsen op om te helpen vertalen en rondleidingen te geven, “vertelt Elise.

“We hadden een volle groep die qua leeftijd uiteenliep van begin 20 tot onze oudste reisgenoot: een vrouw van 71 jaar,” vertelt Elise, “Maar eigenlijk doet de leeftijd er niet toe op zo’n reis,” vindt ze, “iedereen komt voor hetzelfde avontuur. De oudere reizigers hebben vaak al heel veel gereisd en die vertellen de prachtigste verhalen.”

De slogan van deze reisorganisatie luidt: Its the journey, not the destination. “En dat is precies wat overlanden is,” zegt Elise, “Onderweg lees je boeken, luister je naar muziek of podcasts, doe je spelletjes en wissel je vooral heel veel verhalen uit met je medereizigers.”
Je vormt groepjes met je medereizigers en samen met hen ben je dan verantwoordelijk voor een deel van de maaltijden. “Dan ga je dus naar de markt en haal je rijst, pasta, groenten en fruit. Vlees is wel een uitdaging want je hebt soms geen idee wat voor dier het is geweest,” lacht Elise.
“De eerste avond bestelde de groep sushi in een restaurant in Tashkent. Dat vond ik wel spannend, want Oezbekistan is een land dat twee landen van zee verwijderd ligt. Double landlocked noemen ze dat. Voor de rest van de reis heb ik dan ook geen verse vis op het menu zien staan,” legt ze uit.

De truck is echt je huis tijdens zo’n overlandtrip. Er is een koelkast aan boord voor je eten en drinken, een watertank met drinkwater, USB-aansluitingen om je elektronica aan op te laden en de tenten gaan mee op het dak. “Je neemt zelf een slaapzak, matje en kussen mee en deelt je tent met één van je reisgenoten.” Je bagage ligt allemaal achterin in de truck gedurende de reis. “Je hoeft dus niet bang te zijn dat je daar heel te tijd mee loopt te zeulen,” legt Elise uit.

“De stijl van de reis is behoorlijk basic,” waarschuwt Elise, “zo kun je tijdens het wildkamperen niet douchen en als je naar de wc moet, schep je een gat in de grond.” Als je een nacht in een yurt of guesthouse verbleef had je meestal wel een douche tot je beschikking. “Maar naar de WC gaan deed je altijd in een soort gat in de grond,” lacht ze.

Reisroute

De 16-daagse reis van Elise begon in Tashkent, de hoofdstad van Oezbekistan. “Hier was ik vooral erg benieuwd naar de bekende prachtige moskee met blauwe tegels,” zegt ze. “Verrassend waren de supermooie metrostations. Je moet dit echt zelf ontdekken, want je mag daar geen foto’s van maken,” vertelt ze verder.

“Na Tashkent vertrokken we naar de Fergana Vallei. We mochten nog niet in de truck zitten vanwege recente ongelukken die op deze gevaarlijke weg zijn voorgevallen.” En zo zat ze het eerste stuk van haar reis in een Oezbeekse taxi.

De grensovergang naar Kirgizië ging opvallend soepel. “Als groep toeristen krijg je voorrang bij de douane en mag je de hele rij voorbijlopen,” vertelt Elise, “een beetje ongemakkelijk was dat wel.” “Vervolgens wordt je paspoort gecontroleerd, kijkt een douanebeambte je even doordringend aan en moet de truck worden doorzocht.” Ze vertelt dat dit de plek was waar ze tijdens de hele reis de meeste mensen heeft gezien. “En ze hadden allemaal gouden tanden!” lacht ze.

Als je met deze reis mee gaat moet je behoorlijk flexibel zijn. “Hier en daar wijk je wel eens van de route af. Bijvoorbeeld vanwege het weer.” Elise vertelt dat haar groep geluk had dat de pas naar het Soň-Köl meer net begaanbaar was toen ze er in juni was. “De groep die de reis een paar weken eerder maakte kon er nog niet langs vanwege de metershoge sneeuw.”

“We waren dus ook echt één van de eerste toeristen van het seizoen hier. De nomaden waren net begonnen met het opzetten van hun yurts,” vertelt Elise. In de wintermaanden verblijven zij in de lagergelegen vallei.

De activiteiten die je onderweg doet bestaan voornamelijk uit hiken. “Onze gids was een gecertificeerde berggids dus die kon ons over mooie routes leiden,” vertelt Elise. “Verder zijn we een keer met Russische Jeeps op bergtocht geweest, kregen we een demonstratie van een traditionele adelaar jager en kwamen we toevallig een paardenrace tegen.” Eén van de meest bizarre ervaringen had Elise in de Chong-Kemin vallei. “Hier werd een potje geitenpolo gespeeld,” vertelt Elise. “Ze rijden net als bij gewone polo op paarden, alleen is de bal hier het hoofd van een geit,” gruwelt ze.

Gelukkig kun je ook rekenen op wat tammere activiteiten. Zo kan een bezoek aan een zijdefabriek niet ontbreken wanneer je op de route van Marco Polo reist.

“Dé highlight van deze reis is gewoon wel echt de natuur. Het is net of je door 4 verschillende landen reist; het landschap is zo afwisselend. Je gaat van prachtige bergen naar woestijnachtig landschap en weer naar supergrote meren,” zegt ze enthousiast.

Onderweg kampeer je, slaap je in basic guesthouses of logeer je in een yurt bij de locals. “Het zijn unieke overnachtingsplekken, waarbij je soms echt op het erf van iemand kampeert. De mensen zijn heel gastvrij en duwen maar al te graag een mok gefermenteerde melk in je hand,” lacht Elise, “dan komt zo’n gids ook goed van pas.”

Bishkek vond Elise geen bijzondere stad. “Ik denk dat deze stad nog heel erg in ontwikkeling is, maar ik zou er niet langer hoeven blijven.” In plaats daarvan boekte ze een transfer van een paar dagen in Moskou op de terugweg: “Toen wij daar aankwamen stond de openingsceremonie van het WK voetbal gepland. Die chaos en drukte was een behoorlijk contrast ten opzichte van de middle of nowhere waar we de afgelopen 2 weken waren verbleven,” lacht ze.

Waarom jij ook deze reis moet maken

Als jij een reis wilt maken waarbij het meer om de reis draait en niet persé de bestemming, dan is dit echt een reis voor jou. “Het is gewoon echt heel vet,” vindt Elise. “Het onderweg zijn, de mensen die je ontmoet en de overweldigende natuur maken het een reis om nooit te vergeten.”

Maar je moet wel echt van natuur en kamperen houden. “En geen schaamte hebben,” zegt Elise, “vanaf dag één word je voor een plaspauze met z’n allen langs de kant van de weg gezet, dus privacy is er niet bij.”  

“Deze rondreis is wat mij betreft een unieke kans om deze landen te kunnen bezoeken; op een andere manier kom je er gewoonweg niet, “concludeert ze.

Reistips van Elise

Een paar tips voor deze avontuurlijke overlandtrip kan Elise je vast meegeven:

1. Neem een iets dikker matje mee en investeer in een goede, warme slaapzak. Het kan erg koud worden ‘s nachts en op deze manier heb je tijdens het wildkamperen toch een comfortabele nachtrust.
2. Ook niet vergeten in de backpack: een hoofdlampje. "Daar had ik echt niet zonder gekund deze reis!" 
3. Weet dat er geen winkels onderweg zijn, enkel de markt. Zorg dus dat je al je toiletspullen op voorraad hebt. Nog een extra tip voor de vrouwelijke reizigers: plan – als je kunt – je menstruatie niet tijdens deze reis. Je hebt hier alleen maar hurk wc’s die niet erg hygiënisch zijn.
4. Het is gewoonte om elke keer dat je aan boord komt van de truck je handen te ontsmetten. Daardoor kunnen ze behoorlijk droog worden: neem een tube handcrème mee.
5. Als je met de locals wilt praten zul je een woordje Russisch moeten leren.
6. Meestal vlieg je via Istanbul of Moskou naar deze bestemmingen. Plan, net als Elise, een transfer van een paar dagen in één van deze steden.

Wil jij ook een reis naar Oezbekistan en Kirgizië maken? Wij helpen je graag bij het samenstellen van je reis!

Ontvang persoonlijk reisadvies